آنالیز فواید مولتی ویتامین و عوارض آن
به گزارش وبلاگ مهر و موم، سالیان زیادی است که مکمل های ویتامین توصیه می شوند. این ویتامین ها، مخصوصا به کسانی که رژیم دارند و یا از نظر مصرف میوه و سبزیجات محدودیت دارند یاری می نماید ویتامین های کلیدی را دریافت نمایند. در ادامه به آنالیز ترکیبات موجود در این قرص و محدودیت های مصرف آن میپردازیم.
مولتی ویتامین چیست؟ درباره مولتی ویتامین چه می دانید؟
ویتامین ها یکی از ضروری ترین ترکیبات مورداحتیاج بدن ما هستند و به تندرستی ما یاری می نمایند. حداقل 13 ویتامین و 16 ماده معدنی برای سلامتی ما ضروری اند.بدن معمولا بسیاری از ویتامین ها را به وسیله غذاها به دست می آورد. با این حال، گاهی به علت رژیم غذایی نامناسب، بعضی بیماری ها و نیز در دوران بارداری ممکن است بدن ما با کمبود ویتامین رو به رو گردد.
مولتی ویتامین ها مکمل هایی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مختلف هستند و گاهی ترکیبات دیگری هم در آنها به کار می رود.
ازآنجاکه هیچ استانداردی درباره محتویات مولتی ویتامین وجود ندارد، مواد مغذی داخل آنها بسته به نوع برند و محصول فرق دارد. مولتی ویتامین ها را ماینرال هم می نامند.
مولتی ویتامین ها به شکل قرص، کپسول، آدامس های جویدنی، پودر و مایع موجود هستند. اما در هر صورت خوراکی هستند.
مولتی ویتامین را معمولا یک یا دو بار در روز می خورند. بااین حال، بهتر است آن را طبق توصیه پزشک یا دستورالعمل درج شده روی خود محصول مصرف کنیم.
مولتی ویتامین را می توان از داروخانه، فروشگاه ها، سوپرمارکت ها و نیز به شکل آنلاین خریداری کرد.
ترکیبات موجود در مولتی ویتامین کدام اند؟
هر مولتی ویتامین ممکن است حاوی ویتامین ها یا ترکیبات متفاوتی باشد.بسیاری از ترکیبات به واکنش های آنزیمی در بدن یا کارکرد آنها به عنوان مولکول های سیگنالینگ یا عناصر ساختاری یاری می نمایند. به علاوه، بدن ما برای تکثیر، نگهداری، رشد و تنظیم همه فرایندهای موجود در بدن به این مواد مغذی احتیاج دارد.
مولتی ویتامین ها بسیاری از این ویتامین ها و مواد معدنی را در شکل ها و مقادیر مختلف به ما ارائه می نمایند و ممکن است شامل ترکیباتی مانند گیاهان، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب هم باشند.
ازآنجاکه سازمان غذا و دارو بر مکمل های غذایی نظارت مستقیم ندارد، ممکن است مقادیر بعضی از مواد مغذی در مولتی ویتامین ها نسبت به آنچه روی برچسب نوشته شده است بیشتر یا کمتر باشد.
در بعضی موارد، ممکن است این محصولات همه آن ترکیباتی را که روی برچسبشان نوشته شده است ارائه ننمایند. بارها در صنعت مکمل های غذایی، شاهد کلاهبرداری و تقلب بوده ایم. بنابراین، بسیار مهم است که مولتی ویتامین را از فراورینمایندگان معتبر بخرید.
به یاد داشته باشید که مواد مغذی موجود در مولتی ویتامین ممکن است از غذاهای واقعی استخراج شده باشند یا اینکه آنها را به شکل مصنوعی در آزمایشگاه فراوری نموده باشند.
آیا مولتی ویتامین با بیماری قلبی ارتباط دارد؟
بیماری قلبی شایع ترین عامل مرگ و میر در سراسر دنیا است.بسیاری از افراد بر این باورند که مصرف مولتی ویتامین می تواند به پیشگیری از بیماری های قلبی یاری کند، اما شواهد قطعی در حمایت از این مطلب وجود ندارد.
بعضی مطالعات نشان می دهند که مولتی ویتامین ها می توانند خطر حمله قلبی و مرگ ناشی از آن را کاهش دهند، درحالی که بعضی مطالعات تأثیر خاصی نیافته اند.
در مطالعاتی که بیش از یک دهه طول کشید، پزشکان اثرات مصرف روزانه مولتی ویتامین را در 14هزار پزشک مرد میان سال آنالیز کردند. آنها هیچ نشانه ای از کاهش حملات قلبی، سکته یا مرگ و میر نیافتند.
در مطالعه ای که پزشکان به تازگی انجام داده اند، معین شده است که مصرف مولتی ویتامین به مدت حداقل سه سال در بین زنان (و نه مردان) بیماری قلبی را تا 35% کاهش داده است.
آیا مولتی ویتامین می تواند خطر سرطان را کاهش دهد؟
شواهد موجود دربارهٔ ارتباط مصرف مولتی ویتامین و کاهش خطر ابتلا به سرطان هم کمی پیچیده است.درحالی که بعضی مطالعات نشان دادند مولتی ویتامین هیچ ارتباطی با کاهش خطر ابتلا به سرطان ندارد، نتایج بعضی مطالعات دیگر حاکی از آن است که مصرف مولتی ویتامین حتی ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان در ارتباط باشد.
در یک مطالعه، دانشمندان 5 آزمایش تصادفی و کنترل شده را که درمجموع درمورد 47،289 نفر اجرا شده بود آنالیز کردند. نتایج حاکی از آن بود که احتمال ابتلا به سرطان در مردانی که مولتی ویتامین مصرف می کردند تا 31 درصد کاهش یافت، اما دربارهٔ زنان نتیجه ای به دست نیامد.
دو مطالعه مشاهداتی، که به صورت جداگانه روی زنان و مردان انجام شدند، نشان دادند که مصرف طولانی مدت مولتی ویتامین می تواند خطر ابتلا به سرطان روده را کاهش دهد.
پزشکان دریافتند که مصرف روزانه مولتی ویتامین ، در درازمدت، خطر ابتلا به سرطان را در مردانی که سابقه این بیماری را ندارند کاهش می دهد. اما درمورد نقش مولتی ویتامین در کاهش خطر مرگ ومیر نتیجه ای حاصل نشد.
آیا مولتی ویتامین ها واقعا برای سلامتی مفیدند؟
سال هاست پزشکان درمورد تأثیر مولتی ویتامین ها بر عملکرد مغز و سلامت چشم مطالعه می نمایند.عملکرد مغز
چندین مطالعه نشان داده اند که مولتی ویتامین ها می توانند قدرت حافظه افراد سالمند را بهبود بخشند و علاوه بر آن در خلق و خوی افراد به خوبی تأثیر گذارند.باتوجه به تحقیقات انجام شده، کمبود مواد مغذی و خلق وخوی بد باهم ارتباط نزدیک دارند و مصرف مولتی ویتامین به بهترشدن روحیه افراد و کاهش علائم افسردگی می انجامد.
سایر مطالعات هیچ تغییری را که به علت مصرف مولتی ویتامین ایجاد شده باشد در خلق و خوی افراد نیافتند.
سلامت چشم
شایع ترین علت کوری در دنیا دژنراسیون ماکولا یا تباهی لکه زرد است که با افزایش سن ارتباط دارد.بر اساس مطالعه ای، مصرف ویتامین های آنتی اکسیدانی و مواد معدنی ممکن است سرعت پیشرفت این بیماری را کاهش دهند. بااین حال، هیچ شاهدی وجود ندارد که نشان دهد این دارو از این بیماری در مراحل اولیه جلوگیری می نماید.
درعین حال، بعضی شواهد حاکی از آن است که مولتی ویتامین ها ممکن است خطر آب مروارید را، که پس از تباهی لکه زرد شایع ترین بیماری چشمی است، کاهش دهند.
آیا ممکن است مولتی ویتامین ها مضر باشند؟
یکی از مهم ترین مواردی که در هنگام مصرف مولتی ویتامین باید در نظر گرفته گردد دُز (اندازه مصرف) آن است. مصرف بعضی از ویتامین ها و مواد معدنی در دُزهای بالا مسئله ای ایجاد نمی نماید، اما مقادیر زیاد بعضی دیگر ممکن است برای سلامتی بدن ما به شدت مضر باشند.دُز مناسب مولتی ویتامین معمولا به نوع ویتامین های موجود در آن بستگی دارد. براین اساس، دو دسته ویتامین داریم:
ویتامین های محلول در آب
خود بدن مقادیر اضافی این ویتامین ها را از بدن خارج می نماید. ویتامین B و ویتامین C محلول در آب هستند.ویتامین های محلول در چربی
ازآنجاکه بدن ما راهی برای خارج کردن این ویتامین ها ندارد، مقادیر اضافی آنها به مرور زمان در بدن انباشته می گردد.ویتامین های محلول در چربی شامل ویتامین A، ویتامین D، ویتامین E و ویتامین K هستند. ویتامین های ای و کا نسبتا غیرسمی هستند، اما ویتامین آ و دی اگر بیش از حد مصرف شوند، اثرات سمی روی بدن خواهند داشت.
زنان باردار بیشتر باید مراقب اندازه مصرف ویتامین آ باشند، زیرا مقادیر اضافی آن ممکن است نقص های مادرزادی در کودک ایجاد کند.
مسمومیت با ویتامین دی معمولا نادر است و احتمالش کم است که به علت مصرف مولتی ویتامین ایجاد گردد. اما مسمومیت با ویتامین آ شایع تر است.
مصرف مولتی ویتامین هم زمان با رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی ممکن است سبب گردد بسیاری از مواد مغذی را بیشتر از دُز توصیه شده در روز دریافت کنید.
افراد سیگاری نباید مولتی ویتامینی که مقادیر زیاد بتاکاروتن یا ویتامین آ دارد مصرف نمایند. علتش این است که اندازه بالای این ویتامین ها در بدن ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد.
مصرف مقادیر زیادی از مواد معدنی هم ممکن است خطرناک باشد. برای مثال، آهن بیش از حد ممکن است برای افرادی که احتیاجی به آن ندارند مضر باشد.
مشکل دیگری که وجود دارد خریدن محصولات نامعتبر است. بعضی شرکت های نامعتبر فراوری نماینده مولتی ویتامین ممکن است محصولاتی را به بازار عرضه نمایند که مواد مغذی موجود در آنها بیشتر از حد مجاز باشد.
عوارض جانبی مولتی ویتامین کدام اند؟
از عوارض معمول مولتی ویتامین می توان به یبوست، اسهال یا ناراحتی معده اشاره نمود. این عوارض معمولا موقت هستند و پس از مدتی که بدن به دارو عادت کرد برطرف می شوند. درصورتی که هریک از این عوارض مدتی طولانی باقی ماند یا بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.اگر هم خود پزشک آن را به شما تجویز نموده باشد، مسلما می داند که مزایای آن برای شما بیشتر از عوارض جانبی آن است. بیشتر افراد عوارض جانبی جدی ای احساس نمی نمایند.
اقدامات احتیاطی
واکنش حساسیتی نسبت به این دارو معمولا نادر است. بااین حال، اگر هر نوع حساسیت ازجمله خارش، جوش، تورم (مخصوصا در ناحیه صورت، دهان و گلو)، سرگیجه شدید یا مشکل در تنفس پیدا کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.البته همه عوارض مولتی ویتامین به همین موارد خلاصه نمی گردد. هر عارضه دیگری برای تان رخ داد (خواه به علت مصرف مولتی ویتامین باشد یا هر چیز دیگر) به پزشک مراجعه کنید.
اگر سابقه بیماری های خاص، بیماری های کبدی، مسائل معده و بیماری های گوارشی نظیر کولیت داشته اید با پزشکتان مطرح کنید.
اگر مولتی ویتامینی که خریداری کردید حاوی فولیک اسید است، از پزشکتان بخواهید آنالیز کند که آیا به ویتامین ب 12 احتیاج دارید یا خیر.
کمبود این ویتامین با کم خونی شدید (آنمی) در ارتباط است. مصرف مولتی ویتامین حاوی فولیک اسید ممکن است بر نتیجه آزمایش هایی که افراد مبتلا به آنمی هرازگاهی باید انجام دهند تأثیر بگذارد. بنابراین، بر فرایند درمان این بیماری اثر سوء خواهد داشت.
کمبود ویتامین ب 12 ممکن است به بیماری های عصبی جدی ازجمله نوروپاتی محیطی منجر گردد و درمان آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
آیا همه باید مولتی ویتامین مصرف نمایند؟
مولتی ویتامین ها برای هر کسی مناسب نیستند و بعضی افراد اصلا به آن احتیاج ندارند.بیشتر افراد می توانند با مصرف مولتی ویتامین ها به مزایای زیر دست یابند:
سالمندان
توانایی جذب ویتامین ب 12 با افزایش سن کاهش می یابد. افراد مسن ممکن است به کلسیم و ویتامین دی احتیاج داشته باشند.گیاه خواران
ازآنجاکه ویتامین ب 12 فقط در غذاهای حیوانی یافت می گردد، گیاه خواران ممکن است با کمبود کلسیم، روی (زینک)، کمبود آهن، ویتامین دی و اسیدهای چرب امگا 3 روبرو شوند.زنان باردار و شیرده
در دوران بارداری و شیردهی، بعضی مواد مغذی برای خانم ها مناسب است و بعضی دیگر هم برای خودشان و هم برای کودک شان ضرر دارد.به عنوان مثال، اندازه بیش از حد مجاز ویتامین آ در زنان باردار ممکن است سبب نقص مادرزادی در کودک گردد. مولتی ویتامین می تواند وارد شیر مادر گردد.
بنابراین، قبل از مصرف مولتی ویتامین در دوران بارداری یا شیردهی با پزشک مشورت کنید.
مولتی ویتامین می تواند برای افرادی مفید باشد که جراحی کاهش وزن انجام داده اند، رژیم غذایی کم کالری دارند، اشتهای کافی ندارند یا نمی توانند فقط به وسیله غذاها مواد مغذی مورداحتیاجشان را به دست آورند.
آیا مولتی ویتامین ها سلامتی را تضمین می نمایند؟
متأسفانه شواهدی که نشان دهد مولتی ویتامین ها کاملا مفید هستند تاحدی ضعیف یا متناقض است. حتی در بعضی موارد نشان داده شده است که ممکن است مضر باشند.اگر کمبود مواد مغذی دارید، بهتر است مکمل هایی را مصرف کنید که دقیقا همان مواد مغذی را داشته باشند. مولتی ویتامین ها مواد مغذی زیادی دارند که بیشتر آنها را شاید احتیاج نداشته باشید.
علاوه بر آن، هرگز نباید مولتی ویتامین را جایگزین رژیم غذایی کنید. داشتن رژیم غذایی متعادل که از غذاهای کامل و تازه تشکیل شده باشد خیلی بهتر از مکمل ها می تواند در درازمدت سلامتی شما را تضمین کند.
آیا مولتی ویتامین با سایر داروها تداخل ایجاد می نماید؟
تداخل دارویی ممکن است بر نحوه اثرگذاری دارو یا بروز عوارض جانبی نقش داشته باشد. در این مقاله نمی توانیم تمام موارد احتمالی را آنالیز کنیم؛ بنابراین بهتر است فهرستی از تمام داروهایی را که مصرف می کنید (از داروهای بدون نسخه یا محصولات گیاهی تا داروهای تجویزی) تهیه کنید و به پزشکتان نشان دهید. هیچ دارویی را بدون تأیید او نه آغاز کنید، نه قطع کنید و نه دُز آن را تغییر دهید.به طورکلی، مولتی ویتامین هایی را که حاوی آهن هستند نباید هم زمان با آنتی اسیدها، بیس فسفونات ها (برای مثال آلندرونات)، لوودوپا، داروهای تیروئید (مانند لووتیروکسین) یا بعضی آنتی بیوتیک ها (مانند تتراسایکلین، کوئینولون ها مانند سیپروفلوکساسین و نظایر آنها) مصرف کنید.
پزشک به شما خواهد گفت که هر دارو را با چه فاصله زمانی از مولتی ویتامین باید بخورید که باهم تداخل ایجاد ننمایند. به این ترتیب، می توانید برای مصرف مولتی ویتامین و سایر داروها برنامه ریزی کنید.
درصورتی که داروی ضد تشنج (برای مثال هیدانتوئین هایی مانند فنیتوئین) مصرف می کنید و مولتی ویتامین حاوی فولیک اسید خریده اید، حتما به پزشکتان اطلاع دهید؛ زیرا این دارو ممکن است روی بعضی آزمایش ها تأثیر بگذارد و نتایج را تغییر دهد. اگر چنین وضعیتی دارید، قبل از انجام دادن آزمایش با پرسنل آزمایشگاه یا پزشکان درباره اش صحبت کنید.
نکات مهم درباره مصرف مولتی ویتامین
اگر این دارو را پزشک برایتان تجویز نموده است، آن را به کسی توصیه نکنید.انجام دادن آزمایش های منظم یا مراجعه به پزشک را از قلم نیاندازید. مصرف مولتی ویتامین ربطی به انجام دادن آزمایش ها ندارد.
بعضی برندهای مولتی ویتامین ممکن است حاوی دوکوزات (نوعی مسهل) باشند. اگر مسئله ای ازنظر دفع دارید یا دارویی برای آن مصرف می کنید، حتما با پزشک در میان بگذارید.
اگر وعده ای را فراموش کردید، به محض به یادآوردن آن وعده را مصرف کنید. اگر زمان آن به وعده بعدی نزدیک است، فقط وعده بعدی را بخورید. احتیاج نیست دو وعده را باهم بخورید.
این دارو باید در دمای 15 تا 30 سانتی گراد و دور از نور و رطوبت نگهداری گردد. مانند هر داروی دیگر، آن را دور از دسترس بچه ها و حیوانات خانگی قرار دهید.
در صورت منقضی شدن دارو، آن را در توالت خالی نکنید. این کار سبب آلوده شدن ذخایر آب می گردد. برای دورریختن آن از دستورالعمل داده شده یا روشی که در منطقه زندگی شما توصیه شده است بهره ببرید.
منبع: سایت چطور
منبع: راسخون